مفهوم و جایگاه انتظار    

"انتظار" یعنى «چشم‌داشتن‏» و «چشم به راه بودن‏.» چشمداشت‏ به یک تحول، ‏یک رویداد خوب، ‏یک گشایش... یا چشم به راه یک آینده مطلوب، یک عزیز سفر کرده، یک منجى و ... به این معنا، انتظار مفهومى است که با نهاد همه انسان‌ها عجین شده است و مى ‏توان گفت که همه انسان‌ها به نوعى منتظرند.

به بیان دیگر انتظار یا امید به آینده همزاد انسان است و اگر امید به آینده را از او بگیرند، سرنوشتى جز سکون، رکود، مرگ و تباهى نخواهد داشت. از همین روست که در کلام نورانى پیامبر گرامى آمده است: " امید براى امت من مایه رحمت است و اگر امید نبود هیچ مادرى فرزندش را شیر نمى ‏داد و هیچ باغبانى درختى نمی ‏کاشت."

فضیلت انتظار ظهور امام عصر (عج)

v     از رسول اکرم (ص) نقل شده است که: "هر کس نسبت ‏به رزق کمى که خداوند به او داده خشنود باشد، خداوند نیز نسبت ‏به عمل کمى که او انجام مى‏دهد خشنود مى ‏گردد و انتظار گشایش عبادت است."

v     امام على (ع) در بخشى از روایت مفصلى که در آن به چهارصد مورد از امورى که براى صلاح دین و دنیاى مؤمن شایسته است، اشاره مى‏ کنند؛ پس از توصیه به طلب رزق در بین طلوع فجر و طلوع شمس مى ‏فرمایند: "در انتظار گشایش باشید و از رحمت‏ خداوند ناامید نشوید؛ زیرا دوست ‏داشتنى ‏ترین کارها نزد خداوند انتظار گشایش است." همچنین مى ‏فرمایند: "برترین کارهاى انسان، انتظار گشایش از سوى خداست."

v     امام سجاد (ع) منتظران را برترین مردم همه روزگاران بر مى‏ شمارند و می فرمایند: "آن گروه از مردم عصر غیبت امام دوازدهم که امامت او را پذیرفته و منتظر ظهور او هستند برترین مردم همه روزگاران هستند."

v     امام صادق (ع) در فضیلت انتظار به معناى دوم مى ‏فرمایند: کسى که در انتظار تحقق امر ما (برقرارى حکومت اهل بیت) باشد، همانند کسى است که در راه خدا به خون خود غلتیده است.

v     آن حضرت در روایت دیگرى منتظران ظهور را از زمره «دوستان خدا» برمى ‏شمارند: "خوشا به حال شیعیان قائم ما که در زمان غیبتش منتظر ظهور او هستند و در هنگام ظهورش فرمانبردار او. آنان دوستان خدا هستند، همان ها که نه ترس به دل راه مى ‏دهند و نه اندوهگین مى ‏شوند."

انتظار فرج در دین اسلام    

در اسلام نیز مسئله انتظار فرج، بسیار قدیمی است که یکی از نشانه‌های سابقه داشتن این اعتقادها، همانا ظهور عده‌ای از مدعیان مهدودیت، از اوائل اسلام به این طرف می‌باشد. در اسلام تا حدی به انتظار فرج اهمیت داده شده که پیامبر اکرم (ص) آن را برترین اعمال امتش معرفی نموده و امام صادق (ع) یکی از شرایط پذیرفته شدن اعمال بندگان را انتظار حکومت مهدی (عج) می‌دانند و در جایی دیگر می‌فرمایند که: صبح و شام در انتظار فرج و ظهور باش". قرآن کریم هم می‏فرماید: ما از پیش اطلاع داده‏ایم که وارث اصلی زمین، بندگان‏ صالح و شایسته ما خواهند بود. برای همیشه زمین در اختیار ارباب شهوت و غضب و بندگان جاه و مقام و اسیران هوای نفس نخواهد بود."

وظایف منتظران

Ø      خودسازی، و البته اصلاح نفس و پاکسازی درونی در صورتی به تکامل و اوج خود خواهد ‌رسید که انسان در آرزوی پاکسازی جهان بوده و تنها به تهذیب خویش نپردازد، در واقع کسی منتظر ظهور می‌باشد که علاوه بر اعتقاد، امید و انتظار، بر اساس انتظار و امید، عمل نماید.

امام صادق (ع) می‌فرمایند: هر کس دلشاد است که از یاران حضرت قائم به شمار آید، باید چشم به راه بوده و به پارسایی و نیکوئی رفتار کند، چنین کسی منتظر حقیقی است.

Ø      دعا کردن از برای حفظ وجود آن مصلح حقیقی در آخر الزمان از شر شیاطین جن وانس و تعجیل ظهور ایشان.

Ø      صدقه دادن با هر چیزی که ممکن باشد برای حفظ وجود مبارک آن حضرت.

Ø      برخاستن از برای تعظیم، زمان شنیدن نام ایشان بخصوص شنیدن لقب قائم.

Ø      مسئلت از خداوند برای حفظ دین و ایمان در آخر الزمان در زمان غیبت.

کلام خود را با ذکر روایتى از امام صادق (ع) به پایان مى‏ بریم؛ روایتى که با تأمل در آن مى‏ توان همه بایسته‏ هاى انتظار فرج را دریافت:

"براى ما دولتى است که هر زمان خداوند بخواهد، آن را محقق مى ‏سازد. و آنگاه [امام] فرمود: هر کس دوست مى‏ دارد از یاران حضرت قائم باشد باید که منتظر باشد و در این حال به پرهیزکارى و اخلاق نیکو رفتار نماید، در حالى که منتظر است، پس چنانچه بمیرد و پس از مردنش قائم، به پا خیزد، پاداش او همچون پاداش کسى خواهد بود که آن حضرت را درک کرده است، پس کوشش کنید و در انتظار بمانید، گوارا باد بر شما [این پاداش] اى گروه مشمول رحمت ‏خداوند!"